Philips Drogisterij, vanaf 1931 ETOS

In 2010 werd stilgestaan bij 100 jaar Philipsdorp. Op veel plaatsen in Philipsdorp hingen foto’s uit een ver verleden, van panden en straatbeelden die karaketristiek waren voor het ontstaan en de opbloei van Philipsdorp.

ETOS (Eendracht, Toewijding, Overleg en Samenwerking) begon haar geschiedenis in 1919 als Philips Coöperatie, opgericht op initiatief van Anton Philips. Deze ergerde zich aan het opschroeven van de prijzen door de Eindhovense middenstand wanneer Philips haar lonen optrok. Met de oprichting van deze coöperatie wilde hij al zijn medewerkers tegen redelijke prijzen voorzien van de eerste levensbehoeften.

Op de foto zie je links het deel van de winkel aan de Frederiklaan; rechts de etalage aan de De Jonghlaan dat er in 1919 werd aan gebouwd.

[margin20]

Het bijschrift bij de foto luidt:
[fancy_box title=”Philips Drogisterij 1930″]Alle winkelpanden op de hoeken van het oude gedeelte van Philipsdorp waren Philipswinkels. In dit pand was vroeger de drogisterij gevestigd van de Philips Coöperatieve Verbruikvereniging. De combinatie van woningbouw met collectieve voorzieningen maakt Philipsdorp tot een echt Fabrieksdorp. Het ging de oprichter Anton Philips om het totaalplaatje: goede en luxe woningen met grote tuinen in een prettige woonomgeving in de nabijheid van winkels, recreatieve en andere collectieve voorzieningen, veel groen, werk op loop- en fietsafstand en veel aandacht voor sociaal-culturele activiteiten. Dit alles zou de trots van de werknemers op het bedrijf vergroten. Trotse werknemers werken harder, waardoor de arbeidsproductiviteit toeneemt.
[/fancy_box]

Op de foto hieronder staan de leden van de Philips-directie onder leiding van Anton Philips (tweede van links) die op bezoek zijn bij de eerste Philips Coöperatieve Verbruiksvereeniging. Het pand staat op de hoek van Frederiklaan – De Jonghlaan.

[margin20]

De visie van Anton Philips op wat een modern fabrieksdorp zou moeten zijn kwam voort uit zijn visie op de moderne fabrieksarbeider. Die moest een gezonde woning hebben, een moestuin (vandaar de lange achtertuinen in Philipsdorp) en het werk op korte afstand. Er moesten voldoende voorzieningen dichtbij de arbeiders zijn: bedrijfswinkels, broodfabriek, scholen, veel groen (Philips Sportpark, waar nu het Philips Stadion staat) moesten binnen het dorp een plaats hebben. Deze factoren zouden bijdragen aan een gevoel van saamhorigheid en trouw aan het bedrijf, en trots om er te mogen werken.

[margin20]

Op onderstaande foto uit 1933 zie je hetzelfde pand als op de foto’s hierboven.

[margin30]

De Philips Drogisterij is in 1931 ETOS geworden. Philips zette toen het bedrijf op eigen benen en de naam ETOS werd geïntroduceerd. Een reden om alle auto’s over te schilderen.

Hieronder een Philips Coöperatie winkel in 1929, twee jaar voor de verzelfstandiging. Het logo op de auto luidt simpel “Philips”

[margin20]

Al twee jaar na de oprichting in 1918 had Philips aangedrongen op een volledige verzelfstandiging van de coöperatie. Na dertien jaren werd dat gerealiseerd. Alle banden met Philips waren nu verbroken en ook niet-Philipswerknemers konden lid worden van Etos. Maar uiterlijk bleef de schijn dat het een Philips organisatie was. Bij een onderzoek in 1968 dachten bijna alle leden nog steeds dat het een Philips onderdeel was. [1]

In 1973 nam Albert Heijn de coöperatie over en werd de bakkerij afgestoten. De drogisterij-keten draagt nu nog steeds de naam ETOS.

Hieronder zie je het wagenpark voor het Etos gebouw aan de Lijsterbesstraat in Strijp; in 1920 met paard en wagen, in 1931 de auto’s die toen waren overgeschilderd met ‘Etos’.

[margin20]

Op de auto iets rechts van het midden zie je het allereerste ETOS-logo:

 

[margin30]

Verwijzingen

[1] [fancy_link link=”http://www.eindhoveninbeeld.com/foto.php?foto=1230&sel=etos” target=”blank”]Eindhoven in Beeld – Philips Verbruikscoöperatie wordt ETOS[/fancy_link]

[divider]