Ik ben best een beetje trots,
want in het december-nummer van The Journal of Pragmatics verschijnt:
[divider]
[fancy_header]Hoe is het zo ver gekomen?[/fancy_header]
Ik ga daarvoor iets verder terug in de tijd dan op het eerste gezicht logisch is;
van verzoekstrategieën in het Spaans naar verleidingsstrategieën in plaatjes.
[fancy_header]’How to do things with words’ en
‘how to do things with images'[/fancy_header]
Rond 1993 maakte ik kennis met The Journal of Pragmatics omdat ik in 1993 begon met een promotie-onderzoek, omdat ik geïnteresseerd raakte in vragen als:
[arrow_list]
- wat is het verschil tussen taalvaardigheid en communicatievaardigheid., tussen linguïstische competentie en communicative of pragmatic competence?
- hoe kan het dat tussen zeer taalvaardige mensen de communicatie tekort schiet; dat linguïstisch correct taalgebruik tot pragmatic failures kan leiden?
- zouden naast de taalverschillen ook verschillen in communicatiecultuur een rol spelen bij het succes of falen van interculturele communicatie?
- zouden sprekers van verschillende culturen, van wie één van beiden de taal spreekt die niet zijn of haar moedertaal is, niet alleen de vreemde taal bijna perfect kunnen beheersen, maar zich ook een zekere intercultural competence kunnen eigen maken?
[/arrow_list]
Kortom, binnen de kortste keren kwam ik bij taalfilosofen als Grice en Searle terecht, bij conversatie maximen, het Cooperative Principle, taalhandelingstheorieën en Brown en Levinson’s Beleefdheidstheorie.
[fancy_header]How to do things with words[/fancy_header]
Ik leerde dat je met een taaluiting niet alleen iets zegt, maar ook iets doet: ‘How to do things with words‘; en dat je met een taaluiting behalve een inhoudelijke boodschap ook nog andere boodschappen communiceert: je laat bedoeld of onbedoeld ook merken hoe je je relatie tot de aangesprokene ervaart; afstandelijk, intiem, autoritair, vriendschappelijk, ondergeschikt…
En ik leerde uit de sociale psychologie dat met name directieve taalhandelingen face-threatening acts zijn: als je iemand ‘vriendelijk doch dringend’ wil verzoeken om uiterlijk morgen een rapport gelezen te hebben en daar een reactie op te geven, dan zal dat verzoek met de nodige gezichtsbescherming gedaan moeten worden. Door het gebruik van face saving strategies is de kans groter dat aan het verzoek voldaan wordt én dat de goede relatie met de gesprekspartner in tact blijft, dat de aangesprokene zijn of haar gezicht beschermd weet.
In m’n promotie-onderzoek heb ik me verdiept in de vraag welke verzoekstrategieën Nederlanders in het Nederlands gebruiken, en welke vergelijkbare communicatiestrategieën Spanjaarden is het Spaans gebruiken. En ik wilde weten in hoeverre de strategieën die leerders van het Spaans met Nederlands als moedertaal verschilden van die van de native speakers van het Spaans. Ik zat vanaf 1993 een aantal jaren in het gebied van Pragmatics en via het interculturele perspectief op het terrein Interlanguage Pragmatics.
Via boeken en artikelen leerde ik wat de grote jongens en meisjes daarover te zeggen hadden, en op congressen kon ik met sommigen van hen daarover van gedachten wisselen. Ik zag ook dat de échte grote mannen en vrouwen, die hun sporen intussen wel verdiend hadden en tegen wie ik hoog opkeek wel eens iets gepubliceerd hadden, of dat gingen doen, in de Journal of Pragmatics – An Interdisciplinary Journal of Language Studies, hét prestigieuze tijdschrift voor wetenschappers op het gebied van human interaction, Pragmatics:
[one_fourth]
(klik voor vergroting)
[/one_fourth]
[three_fourth_last]
Linguistic pragmatics has been able to formulate a number of questions over the years that are essential to our understanding of language as people’s main instrument of “natural” and “societal” interaction. By providing possible theoretical foundations for the study of linguistic practice, linguistic pragmatics has helped to increase our knowledge of the forms, functions, and foundations, of human interaction. The Journal of Pragmatics identifies with the above general scope and aims of pragmatics. The journal welcomes authoritative, innovative pragmatic scholarship from all practice oriented linguistic standpoints. It provides a forum for pragmatic studies in sociolinguistics, general linguistics, conversation analysis, discourse analysis, cognitive linguistics, computational linguistics, applied linguistics and other areas of linguistic research. In addition, it endeavors to narrow the distance between linguistics and such neighbouring disciplines as communication science (including the study of face-to-face interaction and nonverbal communication), information science (including artificial intelligence research and, in general, the theory and practice of machine-human interaction), psychiatry (including the study of schizophrenic speech), and neuropsychology (including the study of speaking and reading disorders). The journal welcomes both those contributions originating in linguistics proper, and those taking neighboring, related fields as their point of departure.
The Journal of Pragmatics publishes focus-on-issues on broad subject areas of general interest to different groups of readers e.g., Pragmatics of Discourse (2004), Corpus Linguistics (2004), Speech Acts (2004).”Special Issues” devoted to a single topic are regularly published. Some of the recent Special issues include: Metaphor (2004), Polygue (2004), Developing Discourse Stance Across Adolescence (2005), Conventional Code-Switching (2005), Discourse Markers (2005). [1]
[/three_fourth_last]
[fancy_header]How to do things with images[/fancy_header]
Van het één kwam het ander; vanaf 2005 ben ik me gaan verdiepen in de effecten van het gebruik van retoriek in advertenties, in het bijzonder visuele retoriek. Samen met Margot van Mulken en anderen hebben we binnen de afdeling van Bedrijfscommunicatie dit boeiende onderzoeksgebied betreden. Na een paar eerdere publicaties hebben we (Margot, Charles Forceville en ik) vanaf 2008 aan een ‘groter’ artikel gewerkt, geschaafd aan concepten, nieuwe deelonderzoeken erin verwerkt, het aan verschillende ‘grote’ tijdschriften aangeboden, reviews van kritische reviewers teruggekregen… en uiteindelijk de stoute schoenen aangetrokken, en het ingediend bij… The Journal of Pragmatics, waarin het artikel [2] uiteindelijk verschijnt.
[one_third]
De article info getuigt daar nog van:
[/one_third]
[two_third_last]
klik voor vergroting:
[/two_third_last]
[fancy_box]Ik begon onderzoeksactiviteiten 17 jaar geleden via taalvaardigheid Spaans naar how to do things with words;
met how to do things with images en met deze publicatie in juist dat tijdschrift is de cirkel een beetje rond, met dank aan Margot en Charles.[/fancy_box]
[divider]
Verwijzingen:
[1] Elsevier – Journal of Pragmatics
[2] Het artikel is al gepubliceerd, online versie (exemplaar evt. beschikbaar)
[divider]